بی اختیاری ادرار نشانه ای دمانس و آلزایمر
بی اختیاری ادراری در افراد مبتلا به زوال عقل رایج است. بی اختیاری ادراری می‌تواند از نشت خفیف ادرار تا بی اختیاری ادراری گسترده باشد. در این بیماران، بی اختیاری مدفوع نیز به میزان کمتر شایع می‌باشد. بی اختیاری مدفوع شامل نشت گاه‌به‌گاه مدفوع قبل از عمل دفع و یا از دست دادن کنترل کامل مدفوع است. بی اختیاری در دفع یکی از علائمی است که در مراحل پیشرفته دمانس ایجاد می‌شود. حدود 60 تا 70 درصد از افراد مبتلا به آلزایمر از بی اختیاری ادرار رنج می‌برند. با این حال، بی اختیاری یک ویژگی تعریف‌کننده آلزایمر و دمانس نیست. همه افراد مبتلا به دمانس دچار بی اختیاری ادراری نیستند و قرار نیست در آینده دچار آن شوند. به عنوان یک عضو خانواده یا یک پرستار، داشتن اطلاعات بیشتر در مورد این وضعیت می‌تواند به شما و فرد بیمار کمک کند. دلایل رخ دادن بی‌اختیاری، نکاتی درباره مدیریت بی اختیاری و زوال عقل و آنچه که می‌توانید انجام دهید، فرا بگیرید.
علل
در مراحل پیشرفته دمانس، توانایی فرد برای واکنش سریع و به یاد آوردن اتفاقات کاهش می‌یابد. افراد مبتلا ممکن است متوجه نشوند ادرار یا مدفوع دارند. علل بی اختیاری در افراد مبتلا به زوال عقل عبارتند از:
- عدم تشخیص محل دستشویی
- مشکلات ارتباطی
- عدم تشخیص زمان نیاز به تخلیه ادرار یا مدفوع
- از دست دادن تحرک
در برخی موارد، پیش‌آمد این دست اتفاقات می‌تواند منجر به احساس خجالت و احتمالا افسردگی در فرد مبتلا شود.
عوامل خطر
برخی عوامل نیز می‌توانند خطر ابتلا به بی اختیاری را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
- اضافه وزن بالا، زیرا وزن بالا فشار وارد شده به مثانه را افزایش می‌دهد.
- سن، با بالا رفتن سن عضلات مثانه ضعیف می‌شوند.
- بارداری و زایمان، که می‌تواند بر عضلات لگن و عضلات مثانه تاثیر بگذارد.
- یائسگی، زیرا هورمون‌ها بر مثانه تاثیر می‌گذارند.
- پروستات بزرگ شده یا جراحی پروستات
- مصرف برخی داروهای خاص
- تروما که بر اعصاب تاثیر می‌گذارد.
تشخیص بی اختیاری ادرار در بیمار مبتلا به الزایمر
پزشک می‌تواند به منظور ارائه درمان مناسب، عامل اصلی بی اختیاری درمانی را تشخیص دهد. همچنین پزشک قادر است برای کمک به درمان یا مدیریت این بیماری، یک طرح درمانی ارائه کند. نکات و نشانه‌های راجع به بیماری را یادداشت کنید و این یادداشت‌ها را در هنگام ملاقات با پزشک به منظور شناسایی علت اصلی بیماری، همراه داشته باشید. در اینجا به ذکر مواردی که باید به آنها توجه داشته باشید، می‌پردازیم:
- چه مدت شخص مبتلا دچار علائم بی اختیاری شده است؟
- آیا فرد در گذشته در دوره‌های مقطعی بی اختیاری را تجربه کرده است؟
- آیا فرد مبتلا به بی‌اختیاری ادراری، بی اختیاری مدفوع و یا هر دو می‌باشد؟
- آیا مقدار دفع ناشی از بی اختیاری، کم یا زیاد می‌باشد؟
- آیا بی اختیاری در زمان‌های خاصی از روز یا شب شدت می‌یابد؟
- بررسی رژیم غذایی معمول بیمار و میزان مصرف مایعات
- بررسی وجود موانع فیزیکی و روانی
همچنین شما می‌توانید از دیگر متخصصان بهداشت نیز کمک بگیرید. یک پرستار می‌تواند در مورد موارد بهداشتی و مدیریت بیماری به شما مشاوره ارائه دهد. یک فیزیوتراپیست می‌تواند به شما درباره تجهیزات کمک درمانی که برای این بیماری وجود دارد، به شما مشاوره دهد. در این مورد با پزشک خود نیز مشورت کنید.
درمان
دستگاه‌های بیوفیدبک
با استفاده از بیوفیدبک می‌توان بیمارانی که قادر به یادگیری و دریافت آموزش تمرینات انقباضی و آزادسازی عضلات کگل نیستند، کمک کرد:
- در بیوفیدبک از یک پروب واژینال یا رکتال برای بیمار استفاده می‌شود که اطلاعات را به تجهیزات مانیتورینگ ارسال می‌کند.
- بیمار عضلات کف لگن و مثانه را ایزوله کرده و تمرینات کگل را انجام می دهد.
- مانیتور سیگنال‌های شنوایی و تصویری را تولید می‌کند که قدرت انقباض عضلات کف لگن و میزان موثر بودن آزاد شدن عضلات را نشان می‌دهد.
مانند هر تمرین انقباضی کگل دیگر، بیوفیدبک نیز باید به مدت چند ماه استفاده شود تا تاثیرگذاری مطلوبی داشته باشد.
عصب نواری ساکارال
اعصاب ساکارال که در نزدیکی ساکروم (استخوان دنبالچه) قرار دارند، نقش مهمی در تنظیم کنترل عملکرد مثانه ایفا می‌کند. یک سیستم تحریک عصب ساکارال ممکن است به برخی از بیماران مبتلا به بی اختیاری ادراری ناشی از بیماری دمانس کمک کند. این سیستم شامل استفاده از دستگاه ایمپلنت برای ارسال پالس‌های الکتریکی به اعصاب ساکارال برای کمک به بازسازی و بازگرداندن کارایی آنها می‌باشد. این برای درمان احتباس ادراری و علائم مثانه بیش فعال در بیمارانی که شکست خورده یا نمی‌توانند تحمل تداخل کمتر تهاجمی را در نظر بگیرند. عوارض شامل عفونت، کمر درد و درد در محل ایمپلنت است. با این حال، این سیستم آسیب عصبی ایجاد نمی‌کند و می‌تواند در هر زمان برداشته شود. بیمارانی که با این روش تحت درمان قرار گرفته‌اند، بهبود در تکرر ادرار و حجم دفع ادرار، و همچنین بهبود در شدت فوریت دفع و کیفیت زندگی آنها را گزارش کرده‌اند.
آنتی کولینرژیک
این دسته از داروها رایج‌ترین و موثرترین داروها در درمان مثانه بیش‌فعال و بی اختیاری ادراری هستند. پرمصرف‌ترین داروهایی که برای این منظور مصرف می‌شوند عبارتند از: اکسی بوتینین و تولترودین. اثربخشی بالینی این دو دارو به خوبی اثبات شده است.
ثبت زمان دفع
این برنامه آموزشی مراقبتی باید برای تنظیم عادت دفع بیمار برنامه ریزی شود. با استفاده از ثبت زمان دفع، می‌توان زمان‌بندی دفع را تنظیم کرد. این روش به‌طور مخصوص برای افرادی که از نظر شناختی ناتوان و دچار اختلال عملکردی و معلول هستند، مناسب می‌باشد. باید از ایجاد یتغییرات غیر ضروری در روال ثبت شده جلوگیری شود.
یادآوری تخلیه مثانه
شخصی که مراقبت از بیمار را بر عهده دارد، باید از اشارات ساده کلامی قدم به قدم یا دستورالعمل‌هایی برای از بین بردن ابهام در ارتباط استفاده کند. در صورتی که بیمار در ابتدا از انجام دفع امتناع کند، یادآوری باید سه بار انجام شود. این روش مناسب بیمارانی است که قادر به احساس نیاز به دفع و نیازمند دریافت کمک برای دفع هستند. شخص مراقب باید به دقت نسبت به نشانه‌های نیاز به دفع مانند بی‌قراری، رفتار مضطربانه، گریه، سرگردانی، صحبت کردن تحت فشار و لمس مکرر، آگاه و هوشیار باشد. اگر بیماران بتوانند در هنگام نیاز به دفع واکنش‌هایی را نشان دهند، مراقبین باید رفتار مناسبی از خود نشان دهند.
آموزش مثانه
هدف این کار، آموزش افراد برای مقاومت در برابر تخلیه مثانه یا روده و افزایش تدریجی فاصله بین دفعات دفع می‌باشد. همچنین این روش، شامل تکنیک‌های توانبخشی فعال و آموزشی است.
آموزش
جامعه باید مطلع شود که بی اختیاری ادراری اجتناب ناپذیر یا شرم آور نیست. بی اختیاری ادراری قابل درمان است، و حتی اگر قابل درمان نباشد، قابل کنترل است. آموزش بیمار به صورت فردی انجام شود و باید شامل آموزش شخص مراقب نیز باشد.
آب‌رسانی (هیدراته) مناسب
اگرچه مصرف کمتر آب می‌تواند منجر به کاهش تعداد دفعات دفع شود، با این‌حال باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری و نارسایی حاد کلیه شود. خروجی ادرار روزانه برای بیمار مناسب 1.5 تا 1 لیتر است. می‌توان با انتقال مصرف آب از شب به روز، از تکرر و بی اختیاری دفع ادرار جلوگیری کرد.
کمک به نگه داشتن ادرار یا مدفوع
اهداف کمک به نگه داشتن ادرار یا مدفوع، حفظ بهداشت، جلوگیری از تحریک و تخریب پوست، کاهش خطر ابتلا به عفونت‌ها و زوال و تسهیل کار مراقبت از بیمار است. اقدامات کمکی معمول مورد استفاده برای بیماران شامل کاتترهای خارجی و بلند مدت، پوشک و پدهای جاذب، و شلوارهای مخصوص می‌باشد. کاتترهای بلند مدت و خارجی نقش موثری در از بین بردن احتباس ادراری، اجتناب از ایجاد ناراحتی‌های پوستی و نظارت بر میزان خروج ادرار دارند. با این حال، این افراد مستعد ابتلا به عفونت‌های مجاری ادراری، زخم‌های ناشی از فشار در اطراف ناحیه تناسلی و ناراحتی‌های موضعی هستند. پوشک و پد جاذب باید به صورت محدود استفاده شوند.خشک نگه داشتن پوست موضع برای جلوگیری از ایجاد تحریکات موضعی پوستی و سوزش از اهمیت بسزایی برخوردار است. شلوارهای مخصوص که معمولا توسط selcro طراحی می‌شوند، می‌توانند به راحتی درمان مشکلات دفع را تسهیل کنند.
