درمان بی اختیاری ادرار ناشی از سندروم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک‌پذیر نامی است که پزشکان به مجموعه‌ای از علائم مربوط به اختلال روده بزرگ داده‌اند که نمی‌تواند با هیچ بیماری دیگری توضیح داده شود. سندرم روده تحریک‌پذیر اختلالی رایج است که بر روده بزرگ تأثیر می‌گذارد و در طول مدت طولانی، اغلب سال‌ها، رخ می‌دهد. سندرم روده تحریک‌پذیر باعث ایجاد مشکلاتی مانند سیستیت بینابینی (سندرم دردناک مثانه)، بی‌اختیاری ادرار و پروستاتیت مزمن در سیستم ادراری می‌شود.
علل سندرم روده تحریک‌پذیر
علت قطعی برای سندرم روده تحریک‌پذیر وجود ندارد اما روده اغلب به تغییرات غذا و خلقی حساس‌تر و واکنش‌پذیرتر است. عواملي كه به نظر می‌رسد حساسيت روده را بیشتر می‌کند شامل حوادث و شرايط زندگي و التهاب روده است. حساسیت ممکن است توسط فرستنده شیمیایی به نام سروتونین ایجاد شود.
حساسیت به غذا
نشانه‌های سندرم روده تحریک‌پذیر اغلب به‌واسطه غذا ایجاد می‌شود اما تنها به‌ندرت به علت حساسیت غذایی خاص است. افراد مبتلابه این وضعیت می‌توانند طیفی از غذاهای رایج را تحمل نکنند، و این نشان می‌دهد که غذا مشکلی ندارد بلکه روده بیش‌ازاندازه حساس است و به محتوای آن واکنش می‌دهد. بااین‌وجود، غذاهایی که باعث تحریک روده می‌شوند بیشتر احتمال بروز علائم را دارند که شامل غذاهای چرب، قهوه، ادویه‌جات تند، برخی میوه‌ها و سبزی‌ها و فیبر غلات می‌باشد. نوشیدن مقدار زیادی شیر ممکن است موجب نفخ در افراد مبتلابه سندرم روده تحریک‌پذیر شود.
ازآنجایی‌که استرس احساسی می‌تواند حساسیت روده ایجاد کند، بسته به نوع احساس و حال شما حساسیت ممکن است بروز کند و از بین برود. مصرف نوشیدنی پروبیوتیک روزانه ممکن است به آرامش و تنظیم روده شما کمک کند.
التهاب
گروه کوچکی از افراد بعد از التهاب روده مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر می‌شوند که ممکن است حساسیت روده را بیشتر کند.
استرس و اضطراب
رابطه مستقیمی بین استرس عاطفی و سندرم روده تحریک‌پذیر وجود دارد. سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند برای هرکسی در هر مرحله از زندگی خود رخ دهد اما معمولاً مشکل در اوایل بزرگ‌سالی آغاز می‌شود و می‌تواند بر اساس حال فرد بروز کند.
استرس احساسی می‌تواند روده را حساس کند و باعث شود واکنش بیشتری به محتویات آن داشته باشد.
سروتونین
سروتونین از سلول‌های خاصی مانند سلول‌های انتروکرومافین در دیواره روده ترشح می‌شود و به هر اتفاقی که می‌تواند باعث تحریک روده شود واکنش دهد. سروتونین می‌تواند نقش مهمی در ایجاد روده بسیار حساس و واکنشی داشته باشد.
علائم سندرم روده تحریک‌پذیر
علائم سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- گرفتگی شکم که اغلب با تخلیه روده‌ها تسکین می‌یابد
- تغییر در دفع مزاج؛ اسهال یا یبوست
- نفخ شکم
- نیاز فوری به رفتن به توالت
- احساس تخلیه ناقص روده
- سروصدای معده
- باد بیش‌ازحد
افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر همچنین می‌توانند علائم غیرقابل توضیح دیگری ازجمله خستگی، کمردرد، فراوانی مثانه، سوءهاضمه، سردرد، افسردگی و اضطراب را تجربه کنند.
علائم مثانه و سندرم روده تحریک‌پذیر
رابطه نزدیک و مستقیمی بین مشکلات روده و مثانه وجود دارد. برخی از محققان تخمین زده‌اند که تا حدود 50 درصد از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر، علائم ادراری را تجربه می‌کنند. این علائم عبارتند از:
- تکرر ادرار
- تخلیه ناقص مثانه
- نیاز به خارج شدن از بستر برای ادرار کردن
- بی‌اختیاری ادرار
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر نیز احتمالاً نسبت به سایرین بیشتر احتمال ابتلا به بی‌اختیاری ادرار را دارند.
ارتباط سندرم روده تحریک‌پذیر و بی‌اختیاری ادرار
محققان مطمئن نیستند که چرا افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر در معرض خطر بیشتر مشکلات بی‌اختیاری ادرار هستند و بالعکس. تحقیقات آن‌ها درباره عوامل اصلی سندرم روده تحریک‌پذیر ممکن است درنهایت منجر به درک بهتر از همه عوامل مؤثر شود. قطعاً نزدیکی ارگان‌های مسئول دفع نشان می‌دهد که در میان اعصاب و عضلات مختلف هر سیستم ارتباط وجود دارد. سایر دلایل ممکن برای ارتباط بین علائم روده تحریک‌پذیر و بی‌اختیاری ادرار شامل التهاب مشترک یا نارسایی سیستم عصبی مرکزی مشترک و یکسان است.
مشکلات ادراری که ممکن است با سندرم روده تحریک‌پذیر به‌صورت هم‌زمان ایجاد شوند
همه مشکلات بهداشتی زیر ممکن است بر عملکرد مثانه یا روده تأثیر بگذارد:
- سیستیت بینابینی: که به‌عنوان سندرم دردناک مثانه نیز شناخته‌شده است، بیماری است که در آن فرد ادرار مکرر و درد مزمن و ناراحتی مرتبط با مثانه را تجربه می‌کند. هر دو مشکل سندرم روده تحریک‌پذیر و سیستیت بینابینی با حساسیت عروقی مرتبط هستند. ازنظر شناسایی علل برای توضیح ارتباط بین سندرم روده تحریک‌پذیر و سندرم دردناک مثانه محققان به نقش التهاب، "حساسیت متقابل" در میان اعصاب روده و مثانه و سایر اختلالات متمرکز ممکن اشاره‌کرده‌اند. اگر هم‌زمان سندرم روده تحریک‌پذیر و سیستیت بینابینی دارید، با پزشک خود درباره برنامه درمانی برای رفع هر دو مشکل مشورت کنید.
- اختلال عملکرد کف لگن: این یکی دیگر از مشکلاتی است که می‌تواند منجر به سندرم روده تحریک‌پذیر و بی‌اختیاری ادرار شود. در اختلال عملکرد لگن، عضلات موجود در لگن که مسئول هماهنگی ادرار و دفع ادرار هستند، به‌خوبی باهم دیگرعمل نمی‌کنند. داشتن چنین اختلالاتی ممکن است به‌خوبی توضیح دهد که چرا یک فرد هم‌زمان علائم سندرم روده و بی‌اختیاری را تجربه می‌کند. اگر اختلال کف لگن تشخیص داده‌شده است با پزشک درباره گزینه‌های درمانی صحبت کنید. گزینه‌های درمان با متوجه به‌شدت وضعیت و مشکل بسیار متنوع هستند.
- پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگن: برخی مردان ممکن است از التهاب غده پروستات همراه با سندرم روده متحرک رنج ببرند. پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگنی منجر به علائم مختلفی از قبیل سوزش ادرار، اضطراب ادراری و بی‌اختیاری می‌شود. برای کاهش علائم پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگنی داروهایی وجود دارد. بنابراین مطمئن شوید که با پزشک خود درباره برنامه درمانی مشورت کنید.
- بی‌اختیاری فوری: این اختلال ادراری منجر به نشانه‌های اضطراب ادراری و بی‌اختیاری ادرار می‌شود.متأسفانه تحقیقات زیادی در رابطه با این رابطه وجود ندارد. بی‌اختیاری فوری به درمان کامل پزشکی نیاز دارد، زیرا ممکن است مشکلات مختلف سلامتی عامل زمینه‌ای علائم باشد.
درمان
فیبر را به رژیم غذایی اضافه کنید
فیبر ازلحاظ تئوری مسیر دستگاه گوارش را باز می‌کند و احتمال اسپاسم روده هنگام انتقال و هضم غذا را کاهش می‌دهد. فیبر همچنین حرکات منظم روده را ارتقا می‌دهد که به کاهش یبوست کمک می‌کند. فیبر باید به‌تدریج به رژیم غذایی اضافه شود زیرا ممکن است در ابتدا باعث نفخ شود یا آن را شدیدتر کند. افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر باید مواد غذایی با فیبر محلول را بیشتر مصرف کنند زیرا این نوع فیبر، که در موادی مانند جو، لوبیا، جو، نخود، سیب، هویج و مرکبات یافت می‌شود، طول می‌کشد تا هضم شود.
رفتاردرمانی
انواع این درمان‌ها که برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر استفاده می‌شوند عبارتند از:
- تمرین‌های آرامش‌بخش: هدف این است که ذهن و بدن خود را در حالت آرام و ریکس قرار دهید. تکنیک‌ها شامل مدیتیشن، کشش و انقباض ماهیچه‌ها، تجسم هدایت‌شده و تنفس عمیق است.
- بیوفیدبک: برای شروع از دستگاه الکتریکی برای کمک به تشخیص پاسخ بدن به استرس استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند که سرعت قلب خود را به حالت آرام‌تر کاهش دهید. پس از چند جلسه شما باید قادر باشید بدون دستگاه خودتان را آرام کنید.
- هیپنوتیزم: شما با کمک متخصص آموزش‌دیده و یا پس از آموزش خودتان به یک حالت ذهنی تغییریافته وارد می‌شوید. با هیپنوتیزم، پیشنهادات بصری می‌تواند به شما کمک کند تصور کنید که درد و تنش از بین رفته است.
- درمان رفتاری شناختی: این شکل گفتار درمانی به شما می‌آموزد که افکار منفی و تحریف‌شده را تجزیه‌وتحلیل کنید و آن‌ها را با موارد مثبت و واقع‌گرایانه جایگزین کنید.
- گفتاردرمانی رایج: یک متخصص بهداشت روانی آموزش‌دیده به شما کمک می‌کند تا درگیری‌ها را حل کنید و احساسات خود را درک کنید.
عوارض سندرم روده تحریک‌پذیر چیست؟
سندرم روده تحریک‌پذیر عوارض کمی دارد و به خونریزی مقعد، سرطان روده بزرگ یا بیماری‌های التهابی روده ازجمله کولیت اولسراتیو منجر نمی‌شود. اسهال و یبوست ممکن است باعث ایجاد هموروئید شود در افرادیکه قبلاً آن را داشته‌اند. اگر فرد غذاهای زیادی را از رژیم غذایی خود حذف کند و رژیم غذایی محدود به مواد مغذی باشد می‌تواند باعث مشکلات بهداشتی شود. بزرگ‌ترین عارضه سندرم روده تحریک‌پذیر تأثیر بر کیفیت زندگی فرد است. استرس و اضطراب می‌تواند ناشی از درد باشد و می‌تواند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
