درمان بی اختیاری ادرار ناشی از جراحی و پرتودرمانی سرطان پروستات
بی‌اختیاری ادرار، یا از دست دادن توانایی کنترل ادرار، در مردانی که برای درمان سرطان پروستات تحت جراحی یا پرتودرمانی قرار گرفته‌اند، امری رایج است. شما باید برای این احتمال آماده شوید و درک کنید که حداقل ممکن است برای مدتی، بی‌اختیاری ادرار، زندگی شما را با تغییراتی مواجه کند. بی‌اختیاری ادرار انواع مختلفی دارد، شدت آن نیز می‌تواند در افراد متفاوت باشد. بعضی از مردان دچار ریزش قطره‌ای می‌شوند و برخی دیگر ممکن است به‌طور کامل اختیار خود را از دست بدهند. بی‌اختیاری ادرار در اثر سرفه، عطسه کردن یا خندیدن، بی‌اختیاری استرسی نامیده می‌شود، شایع‌ترین نوع بی‌اختیاری ادرار در مردان پس از عمل جراحی پروستات ایجاد می‌شود. از سوی دیگر، نیاز به دفع مکرر همراه با نشت ادرار، بی‌اختیاری اضطراری نامیده می‌شود، این نوع بی‌اختیاری اغلب بعد از پرتودرمانی دیده می‌شود. پزشکان برای کاهش بی‌اختیاری بعد از جراحی و یا بعد از پرتودرمانی در سرطان پروستات، درمان بیمار را ادامه می‌دهند و بیمار را تحت نظر قرار می‌دهند.
برای اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با متخصصین ما درزمینهٔ درمان بی‌اختیاری ناشی از صدمات درمان سرطان پروستات، می‌توانید با شماره ما تماس حاصل فرمایید.
چرا درمان سرطان پروستات باعث بی‌اختیاری ادرار می‌شود؟
دانستن نحوه عملکرد مثانه در ذخیره ادرار، می‌تواند به درک علت بی‌اختیاری به شما کمک کند. هنگامی که ادرار از مثانه به کلیه‌ها تخلیه می‌شود، در داخل مثانه ذخیره می‌شود تا زمانی که نیاز به تخلیه ادرار در شما احساس شود. مثانه یک کیسه عضلانی توخالی شبیه به بالون است. هنگام دفع، ادرار از مثانه خارج می‌شود و از طریق لوله‌ای به نام مجرای ادرار، از بدن خارج می‌شود. تخلیه ادرار زمانی انجام می‌شود که عضلات دیواره مثانه منقبض شده و ادرار به سمت بیرون رانده می‌شود. درعین‌حال، عضلاتی که اطراف مجرای ادرار را احاطه کرده‌اند، منبسط شده و به ادرار اجازه می‌دهند از این مجرا عبور کند. غده پروستات مجرای ادراری را احاطه کرده است. اگر غده پروستات بزرگ شود، ممکن است مانع خروج ادرار شده و یا اختلالت دیگری را برای بیمار ایجاد خواهد کرد. برداشت پروستات از طریق جراحی یا از بین رفتن آن از طریق پرتودرمانی (تاباندن اشعه از خارج بدن یا پرتودرمانی به‌وسیله ایمپلنت رادیواکتیو) باعث اختلال در عملکرد مثانه می‌شود و می‌تواند منجر به نشت ادرار شود. پرتودرمانی می‌تواند ظرفیت مثانه را کاهش دهد و باعث ایجاد اسپاسم هایی شود که منجر به نشت ادرار می‌شود. در برخی موارد، جراحی می‌تواند به عصب‌هایی که به کنترل عملکرد مثانه کمک می‌کنند، آسیب برساند.
آیا تکنیک‌های جدیدی وجود دارد که احتمال بی‌اختیاری ادرار را کاهش دهد؟
هنگام برداشتن پروستات، جراحان سعی می‌کنند تا حد زیادی بافت‌های اطراف مثانه و عضلات اسفنکتر اطراف مجرای ادراری دست‌نخورده باقی بمانند، تا از آسیب‌دیدگی اسفنکتر و عضلات پیرامون مجرای ادراری جلوگیری شود. همچنین روشی وجود دارد که دران پزشکان به کمک کاشت دانه‌های رادیواکتیو و با استفاده از پروسس های کامپیوتری پیشرفته، سعی می‌کنند بافت پروستات را تخریب کنند، درنتیجه آسیب‌دیدگی مثانه و بافت‌های اطراف آن محدودتر می‌شود.
بااین‌حال، هر فردی که برای درمان سرطان پروستات، در معرض پرتودرمانی یا جراحی قرار می‌گیرد، باید انتظار بروز برخی مشکلات در خصوص کنترل ادرار را داشته باشد. با تکنیک‌های جدیدتر، برخی از مردان تنها دچار مشکلات موقتی می‌شوند و بسیاری از آن‌ها پس از مدتی، می‌توانند کنترل ادرار خود را به‌صورت کامل به دست آورند.
پس از درمان سرطان پروستات چه مدت این عارضه طول می‌کشد؟
آسوده‌خاطر باشید که بی‌اختیاری بعد از عمل جراحی به‌احتمال‌زیاد شامل تخلیه کامل مثانه نخواهد بود. در مقابل، بی‌اختیاری احتمالاً کوتاه‌مدت بوده و بیشتر به‌صورت ریزش قطره‌ای می‌باشد. این اتفاق اغلب در طول فعالیت شدید رخ می‌دهد و یا در مواقعی همچون عطسه کردن، سرفه و یا خندیدن مشاهده می‌شود. بیمارانی که قبل از عمل جراحی شرایطشان طبیعی بوده است، انتظار می‌رود بعد از 12 الی 13 ماه، به حالت طبیعی بازگردند. هرچند هیچ تضمین صددرصدی وجود ندارد، اما جراحان تلاش می‌کنند به بهترین نحو و با کمترین آسیب‌دیدگی بیمار را درمان کنند. به‌واسطه تکنیک‌های جدید و پیشرفته شانس بهبودی بیشتر افزایش‌یافته است.
برای درمان بی‌اختیاری ادرار پس از درمان سرطان پروستات، چه‌کاری می‌توان انجام داد؟
تمرینات مخصوص عضلات کف لگن
بسیاری از پزشکان ترجیح می‌دهند با تکنیک‌های رفتاری درمان را شروع کنند. در این خصوص به مردان آموزش داده می‌شود که چگونه تلاش کنند کنترل ادرار خود را به دست آورند. تمرینات کگل، با تقویت عضلات خاص، کمک می‌کند تا بیمار ادرار خود را در میانه راه نگه دارد. این تمرینات را می‌توان با برنامه‌های درمانی بیوفیدبک ترکیب کرد تا توانایی بیمار برای کنترل عضلات بیشتر شود. بیوفیدبک یک روش درمانی است که سعی می‌کند بیمار نسبت به عملکردهای فیزیولوژیکی خود خودآگاهی پیدا کند. در این روش به کمک از ابزارهای خاص از فعالیت سیستم‌های مختلف بدن اطلاعاتی فراهم می‌شود و به بیمار کمک می‌کند که به‌صورت ارادی کنترل اندام‌ها را به دست بگیرد.
مراقبت‌های حمایتی
این درمان شامل اصلاح رفتار و عادت‌های بیمار می‌شود، مانند خوردن مایعات کمتر، اجتناب از مصرف کافئین، الکل و یا غذاهای پر ادویه و همچنین ننوشیدن مایعات قبل از خواب. بیمار تشویق می‌شود تا به‌طور مرتب ادرار خود را تخلیه کند و منتظر نماند تا احساس دفع در او ایجاد شود. در برخی افراد، کاهش وزن ممکن است منجر به بهبود کنترل ادرار شود. همچنین مراقبت‌های حمایتی شامل تغییر داروهایی می‌شود که ممکن است با بی‌اختیاری بیمار در ارتباط باشند.
داروها
داروهای متعددی در دسترس است که می‌توانند ظرفیت مثانه را افزایش داده و نیاز به دفع مکرر ادرار را کاهش دهند. در آینده نزدیک، داروهای جدیدتر برای کمک به متوقف کردن برخی از انواع نشت ادراری در دسترس خواهند بود.
تحریک الکتریکی عصبی - عضلانی
تحریک الکتریکی عصبی - عضلانی برای بازآموزی و تقویت عضلات ضعیف شده و کنترل مثانه استفاده می‌شود. در این روش درمانی، یک پروب به داخل مقعد وارد می‌شود و جریان الکتریکی خفیفی (زیر آستانه درد بیمار) از طریق پروب به عضلات هدف هدایت می‌شود، درنتیجه عضلات منقبض می‌گردند. به بیمار گفته می‌شود تا در حین انتقال جریان الکتریکی عضلات خود را منقبض کند. پس از انقباض عضلات، نشت ادرار متوقف می‌شود.
جراحی، تزریق و دستگاه
تکنیک‌های متعددی می‌تواند عملکرد مثانه را بهبود بخشند.
- اسفنکتر مصنوعی. این دستگاه به کنترل ادرار بیمار کمک می‌کند و از سه قسمت تشکیل شده است: پمپ، یک بادکنک تنظیم‌کننده فشار و یک کاف که اطراف مجرای ادرار را احاطه می‌کند و باعث جلوگیری از نشت ادرار می‌شود. استفاده از اسفنکتر مصنوعی می‌تواند بیمار را درمان یا 70٪ تا 80٪ بهبود بخشد.
- نوار پیازی-میزراهی: برای برخی از انواع بی‌اختیاری‌ها، می‌توان از یک نوار مخصوص استفاده کرد. این نوار یک ابزار مخصوص است که به کمک آن مجرای ادراری تعلیق و تحت‌فشار قرار می‌گیرد. این نوار از مواد مصنوعی یا از بافت خود بیمار ساخته می‌شود. و با تحت‌فشار قرار دادن مجرای ادراری به کنترل مثانه کمک می‌کند.
- سایر روش‌های جراحی. ممکن است به کمک برخی از تکنیک‌های جراحی، پزشک بتواند به کنترل بی‌اختیاری ادرار در بعضی بیماران کمک کند. در یکی از این روش‌ها یک حلقه لاستیکی در دهانه مثانه قرار داده می‌شود تا به نگه‌داشتن ادرار کمک شود.
